Mistrz i Małgorzata
To powieść złożona z dwóch części, wzajemnie się przenikających. Można je określić również płaszczyznami. Jedna z nich dotyczy wydarzeń dziejących się w Moskwie, w
teraźniejszości, są to lata dwudzieste XX wieku. Druga to ciąg wydarzeń z lokalizacją w Jerozolimie, w I wieku naszej ery, za czasów Chrystusa. Jest ona umiejscowiona
jak obraz w obrazie, gdyż te wydarzenia rozgrywają się w powieści, którą pisze jeden z bohaterów - tytułowy Mistrz. Oprócz niego ważnymi postaciami są również
Małgorzata, Woland, Azazello, Behemot czy Fagot. Tłem do rozgrywających się zdarzeń jest Moskwa, w której ludzie oszukują się nawzajem, są naciągaczami, żyją w ciągłej
inwigilacji, ponieważ aktualnym ustrojem politycznym jest komunizm. Muszą uważać, bo wypowiedzenie pewnych słów w dowolnej sytuacji może stać się przyczyną na przykład
uwięzienia. Pozostającym w takim utrapieniu ludziom z pomocą przybywa, co jest paradoksalne i absurdalne, diabeł - Woland. Wraz z towarzyszami, którymi są Azazello,
Fagot, Hella i mówiący kot Behemot, pojawiają się w Moskwie, żeby "czynić dobro". Dzięki działaniom Wolanda i grupy mu towarzyszącej ludzie mogą odczuć znaczną poprawę
jakości życia. Zadaniem diabła jest między innymi zmiana panującego chaosu w porządek, odszukanie kłamców i ukaranie ich, nagradzanie tych, którzy mówią prawdę i
zachęcając ludzi do jej mówienia. Także Woland i świta są przyczyną, dla której tytułowi Mistrz i Małgorzata mogą znów być szczęśliwi w związku, ponieważ się kochają.
Mistrz może bez przeszkody pisać swoją powieść, w której przedstawia dzieje Jeszui Ha-Nocri, dotyczące jego ostatnich chwil życia, procesu oraz śmierci na krzyżu. Jest
to dzieło bardzo bogate w warstwę psychologiczną. Tymczasem "Mistrz i Małgorzata" określana jest różnie: jako alegoria, mennipea, utopia. Charakterystyczny jest fakt
wymieszania fikcji literackiej z fantastyką.
|